İlk İslam Devleti, Muhammed tarafından Medine Sözleşmesi ile MS 622'de Medine'de kurulan siyasi oluşumdu. Müslüman ümmetinin siyasi birliğini temsil ediyordu. Daha sonra Hulefayı Raşidin (MS 632-661) olarak bilinen yöneticiler tarafından halifeliğe dönüştürüldü. İslam Devleti, Emevîler (661-750) ve sonrasında Abbâsîler (750-1258) döneminde önemli ölçüde genişledi.
Emeviler, İslam tarihinde önemli bir yer tutan ve 661 ile 750 yılları arasında hüküm süren bir İslam devletidir. Emevi Devleti'nin tarih sahnesine çıkışı Dört Halife Dönemi'nin ardından 661 yılında Hz. Ali'nin öldürülmesi sonrası olmuştur. Emevi Devleti ile birlikte İslam dininin merkezi Mekke'den Şam'a taşınmış, halifelik babadan oğula geçen bir sisteme dönüşmüştür. Muaviye'nin ölümünden sonra başa geçen oğlu Yezid, İslamiyet'i yaymak amacıyla askerî seferler düzenlemiş, bu dönemde Kuzey Afrika'nın fethi tamamlanmıştır. Arapçayı resmî devlet dili olarak kabul eden Emeviler, Arap ırkından olmayanlara karşı ağır vergiler getiren Mevali adı verilen politikayı izlemişlerdir. Emeviler, Emevi Hanedanı olarak da bilinir. Ve Arap Yarımadası’ndaki Şam merkezli bir İslam devletidir. İslam’ın ikinci halifesi olan Hz. Ömer’in suikast sonucu öldürülmesiyle, ilk dört halifeden farklı olarak, Emevi Hanedanı Arap olmayan bir aileden gelmiştir. Emevi Hanedanı’nın kurucusu ve İslam Devletinin üçüncü halifesi, Hz. Muhammed’in kayınpederi olan Hz. Osmanîn kayınbiraderi olan Muaviye bin Ebu Süfyan’dır. Muaviye, İslam Devleti’nin Suriye valisi olarak görev yaptığı dönemde, Hz. Ali’ye karşı iktidar mücadelesine girmiş ve sonunda Emevi Hanedanı’nın temellerini atmıştır. Emeviler, İslam İmparatorluğu’nun sınırlarını genişletmeyi başardılar ve büyük bir imparatorluk kurarak İslam medeniyetinin yayılmasına ve gelişmesine önemli katkılarda bulundular. Emevi Dönemi, İslam tarihinde karmaşık siyasi, sosyal ve kültürel olaylarla doludur. Emeviler döneminde toplam 14 halife görev yapmıştır. Emevi hilafetinin kurucusu Muaviye Ebu Sufyan, 19 yıl boyunca halifelik yaptı. 680 yılında yerine I. Yezid geçti. I. Yezid'den sonra başa geçen Emevi halifeleri şunlardır: II. Muaviye, Mervan b. El Hakem, Velid b. Abdülmelik ve Ömer İbn Abdülaziz'dir. Emevilerin son halifesi olan II. Mervan, 750 yılında öldürüldü ve Emevi Hilafeti fiili olarak sona erdi. Emevi ordusu, 668 ve 674 yılında İstanbul'u kuşattı. Ancak o yıllarda Bizans İmparatorluğunun en güçlü olduğu dönemlerdi ve her iki kuşatma da başarısızlıkla sonuçlandı. Bu başarısız denemelere rağmen, İslamiyet, hızla yayılmaya devam etti. Birçok kaynağa göre Türkler ilk kez bu dönemde İslamiyet ‘e davet edilmiştir. Emeviler döneminde, İslam mimarisi oldukça gelişti. En ünlü eserleri arasında Elhamra Sarayı, Kubbet'üs Sahra ve Ukba Camisi yer alıyor.
90 yıl süren hilafette birçok yeniliğe imza atıldı. Örneğin hilafet Emeviler'e geçmeden önce toplum genelinde Farsça ve Süryanice konuşuluyordu. Fakat sonraki yıllarda Arapça resmi dil ilan edildi. Birçok tarihçiye göre resmi dilin Arapça olması toplum ve yönetim arasındaki uyuşmazlıkların fitilini ateşledi. Emeviler'in Arap milliyetçiliği yapması ve Arapçayı kutsal dil ilan etmesi de büyük tepki çekti. Emevi Hanedanı, zamanla toplumsal ve siyasi sorunlarla karşılaşmış ve halifeliğe tepki gösteren farklı gruplar ortaya çıkmıştır. Sonunda, Abbasi Devrimi olarak bilinen ayaklanma, Emevi Hanedanı’nın sonunu getirmiş ve Emeviler yerine Abbasi Hanedanı hükümdarlığa geçmiştir. Emeviler, Abbasi Devrimi sonucu Şam’da yıkılmış, ancak bazı Emevi ailesi üyeleri Endülüs’te bağımsız olarak yönetime devam etmiştir.